Kongestif kalp yetmezlik tanısı olan hastada bilateral “gode bırakan- pitting” ödem bulgusu
pretibial gode bırakan ödem muayene
Pretibial ödem 1 – 4 arası derecelendirilmektedir
Her ne kadar klasik değerlendirme başparmakla 4-5 sn. bası sonrası oluşan çukurluğun derinliğine göre yapılıyor olsada kimi derecelendirme kriterlerinde bu ölçüme ilave olarak oluşan çukurun düzelme/ eski halini alma süreside eklenir
Derece | Tanımlama |
1+ | <= 2mm: hızla düzelir. |
2+ | 2-4mm çukurlaşma:10 – 25 sn de düzelme |
3+ | 4-6mm: düzelmesi bir dakikayı bulabilir. Ekstremite şiş gözükür |
4+ | 6-8mm: bası sonrası çok derin çukur oluşur. Düzelmesi 2 dakikadan fazla sürebilir . Ekstremite de şekil bozukluğu meydana gelmiştir. |
Ödem çeşitli sebepler sonucu interstisyel (doku içerisinde) sıvı birikimine verilen addır.
Ödem sonucu ekstremitelerde şişlik olarak görülebileceği gibi ( periferik ödem) , organlarda veya vücut boşluklarında sıvı birikimine de ( pulmoner ödem, plevral effüzyon) yol açabilir.
- Bilateral alt ekstremitede gode bırakan ödem genellikle kalp yetmezliğinin bir belirtisidir
- Generalize periferal gode bırakan ödeme göz kapaklarında ki şişliklerinde eşlik ettiği ödem ise genellikle hipoalbuminemide ( nefrotik sendrom) görülür
- Gode bırakmayan ödem genellikle lenfatik obstrüksiyon sonucu veya tiroid hastalıklarında meydana gelir
Gode bırakan ödem
- Sıvı retansiyonu
- kalp yetmezliğinden azalmış kardiak strok hacmi → azalmış renal perfüzyon → renin angiotensi sistem aktivasyonu→ artmış renal sıvı tutulumu → artmış hidrostatik basınç → interstisyuma sıvı sızması (ödem oluşumu)
- İlaçlara bağlı yan etki (en sık kalsiyum kanal blokerleri)
- Protein eksikliği (genellikle hipoalbuminemi : nefrotic sendrom,karaciğer sirozu, malnutrisyon, protein-lkaybettiren enteropati
- Hidrostatik: kronik venöz yetmezlik, gebelik, derin ven trombozu, post trombotik sendrom
- Artmış kapiller geçirgenlik : inflamasyon (akut faz reaksiyonu) , yanık, alerjik reaksiyonlar,travma
Gode bırakmayan ödem
- Lenfödem: lenfatik obstrüksiyona bağlı
- Tiroid hastalıklarında görülen ödem :Çeşitli dokularda glikozaminoglikanların (mukopolisakkaridler) birikimine bağlı olarak gelişen sıvı toplanması . En sık alt ekstremitelerde (pretibial myxedema), gözlerin arkasında (exophthalmos), ve kalp dokusunda (myxödematöz kalp hastalığı ) görülür